Ukraynada Rusiyanın başlatdığı müharibə nüvə gücləri arasında gərginliyi artırıb. Beləliklə, bu gün dünyada nüvə silahından istifadə riski Soyuq Müharibədən bəri ən yüksək həddə çatıb.
Belə məlumatlar Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutu (SIPRI) tərəfindən illik “silahlar” xülasəsində dərc edilib.
SIPRI-nin məlumatına görə, “nüvə klubu”nun bütün səlahiyyətləri – Rusiya, ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, İsrail və Şimali Koreya qarşıdakı illərdə döyüş başlıqlarının sayını artırmaq niyyətindədirlər və nüvə arsenallarını modernləşdirirlər.
“Son bir ildə həm nüvə silahlarına nəzarət, həm də nüvə tərksilahı sahəsində əhəmiyyətli irəliləyişlərin əldə edilməsinə baxmayaraq, nüvə silahından istifadə riski hazırda soyuq müharibənin qızğın vaxtından bəri hər zaman olduğundan daha yüksək görünür”, – SIPRI institutunun direktoru Den Smit qeyd edir.
SIPRI kütləvi qırğın silahları proqramının direktoru Vilfred Vanq bildirib ki, dünyanın bütün nüvə gücləri öz arsenallarını artırır və ya təkmilləşdirir.
“Əksər ölkələr nüvə ritorikasına və nüvə silahlarının hərbi strategiyalarında oynadığı rola getdikcə daha çox yer ayırır. Bu, çox narahatedici tendensiyadır”, – deyə o bildirib.
SIPRI eksperti Hans Kristensenin sözlərinə görə, soyuq müharibənin bitməsindən bəri davam edən nüvə silahlarının azaldılması prosesinin başa çatdığına dair “açıq əlamətlər var”.
2022-ci ilin yanvar ayına olan məlumata görə, yerləşdirilmiş nüvə başlıqlarının sayına görə liderlər:
• ABŞ – 1744 (ehtiyatla birlikdə – 3708);
• Rusiya – 1588 (4477);
• Fransa – 280 (290);
• Böyük Britaniya (2021-ci ildə ölkə nüvə başlıqları haqqında məlumatları dərc etməkdən imtina edib) – 120 (180).
• Pakistanda həmçinin 165, Hindistanda 160, İsraildə 90 və Şimali Koreyada 20 nüvə başlığı var.
SIPRI-nin məlumatına görə, Rusiya dünyanın ən böyük nüvə arsenalına malikdir, ümumilikdə onun müxtəlif məhsuldarlığa malik 5977 nüvə başlığı var ki, bu da ABŞ-dan təxminən 550 ədəd çoxdur. Və birlikdə Rusiya və Amerika dünyadakı bütün döyüş başlıqlarının 90%-dən çoxuna malikdir.
Bununla belə, SIPRI-nin qeyd etdiyi kimi, yaxın gələcəkdə 300-ə yaxın yeni raket buraxılış qurğusunu istifadəyə vermək niyyətində olan Çin onlara çatmaq üçün can atır.
SIPRI-nin məlumatına görə, 2021-ci ilin yanvarından 2022-ci ilin yanvarına qədər döyüş başlıqlarının ümumi sayı 13.080-dən 12.705-ə düşsə də, onlardan ən azı 2.000-i daim yüksək hazırlıq vəziyyətindədir.
İnstitutun qeyd etdiyi kimi, ehtiyatların azalması Rusiya və ABŞ-ın köhnəlmiş sistemləri sıradan çıxarması və istifadəyə yararlı döyüş başlıqlarının sayının eyni səviyyədə qalması ilə bağlıdır. Bununla belə, SIPRI arsenalların növbəti onillikdə artacağını gözləyir.
Milli.az