Çinin Nankai Universitetinin tədqiqatçıları ilk dəfə olaraq sübut ediblər ki, bitki yarpaqları atmosferdən mikroplastikləri birbaşa udur və bu, plastik polimerlərin bitki örtüyündə geniş yayılmasına səbəb olur.

Tədqiqat Nature jurnalında dərc olunub.

Alimlər çöl tədqiqatları və laboratoriya təcrübələri apararaq həm şəhər yerlərindən, həm də kənd təsərrüfatı torpaqlarından toplanmış yarpaqlarda əhəmiyyətli dərəcədə polietilen tereftalat (PET) və polistirol (PS) aşkar ediblər. Plastik bitki toxumasına nüfuz edir və damar strukturlarında və trixomalar kimi xüsusi hüceyrələrdə toplanır.

İndiyə qədər mikroplastiklərin bitkilərə daxil olduğu əsas yol kök sistemi vasitəsilə olub. Lakin yeni araşdırmalar göstərib ki, hissəciklərin udulması və sonradan yarpaqlar vasitəsilə daşınması xüsusilə çirklənmiş ərazilərdə daha vacib ola bilər.

Xüsusilə Tianjindəki Dacron fabriki və poliqonunun yaxınlığında qurudulmuş yarpaqlarda mikroplastik konsentrasiyaları qram başına on minlərlə nanoqrama çatdı. Bu, universitet şəhərciyində qeydə alınan səviyyələrdən 100 dəfə yüksəkdir. Oxşar səviyyələr polistirolda tapılıb.

Müəlliflər həmçinin doqquz növ yarpaqlı tərəvəzdə mikroplastiklər aşkar ediblər. Açıq havada yetişdirilən bitkilərin də istixanalarda yetişdirilənlərdən əhəmiyyətli dərəcədə daha çox plastik ehtiva etdiyi aşkar edilib. Ən yüksək yığılma xarici və yaşlı yarpaqlarda müşahidə olunub ki, bu da zamanla yığılan təsirin olduğunu göstərir.

Alimlər deyirlər ki, tapıntılar həyəcan vericidir, çünki atmosferin mikroplastik çirklənməsi plastikin bitkilərə daxil olmasının vacib və əvvəllər az tanınan bir yoludur. Yarpaqlar yerüstü qida zəncirlərinin əksəriyyətinin əsasını təşkil etdiyinə görə, onların toxumalarında mikroplastiklərin olması təkcə bitkilərin deyil, həm də heyvanların, həşəratların və insanların sağlamlığına təsir edə bilər.

//Gülnarə Abasova, Editor.az