Yaponiyalı alimlər qocalıqda depressiya və bipolyar pozğunluğun təkcə psixi pozğunluqlar deyil, həm də yaxınlaşan demensiyanın ilk əlaməti ola biləcəyinə dair yeni sübutlar tapıblar. Üstəlik, bu cür psixi simptomlar yaddaş itkisi və ya digər koqnitiv pozğunluqlardan 7 il əvvəl ortaya çıxa bilər.

Tədqiqat Alzheimers & Dementia jurnalında dərc olunub.

Elm adamları uzun müddət qocalıqda depressiya və demensiya arasında əlaqə olduğundan şübhələnirdilər. Amma indiyə qədər bu əlaqənin beyin prosesləri səviyyəsində tam olaraq necə işlədiyi bəlli deyildi. Bundan əlavə, mövcud beyin görüntüləmə üsulları canlı xəstələrdə neyrodegenerasiya ilə əlaqəli bütün növ patoloji zülalları dəqiq aşkarlamağa imkan vermir.

Yeni tədqiqatda tədqiqatçılar iki təhlükəli zülalın: amiloid və tau proteininin yığılmasını müəyyən etməyə kömək edən xüsusi maddələrlə müasir PET skan etmə texnologiyasından (pozitron emissiya tomoqrafiyası) istifadə ediblər. Bu maddələr Alzheimer xəstəliyinin inkişafının açarı hesab olunur.

Skanlara gec başlayan depressiya və ya bipolyar pozğunluğu olan 52 insan və 47 sağlam yaşlı insan daxil idi. Alimlər həmçinin həyatlarında oxşar simptomları olan 208 vəfat etmiş xəstənin beyin nümunələrini də araşdırıblar.

Depressiya və ya bipolyar pozğunluğu olan xəstələrin yarısında sağlam insanların 15%-i ilə müqayisədə beyinlərində tau protein yataqları var idi. Psixi xəstəliyin simptomları adətən yaddaş və ya motor funksiyasının azalmasından orta hesabla 7,3 il əvvəl ortaya çıxır.

Müəlliflər deyirlər ki, kəşf qocalıqda bəzi depressiya və bipolyar pozğunluq hallarının neyrodejenerasiyanın erkən əlamətləri olduğunu, lakin demansın aşkar əlamətləri olmadan “normal” psixi sağlamlıq problemləri kimi görünə biləcəyini göstərir.

//Gülnarə Abasova, Editor.az